Qua hình ảnh Sao Hỏa được gửi về từ tàu Opportunity: Hỏa tinh từng có nước?

29/01/2004 21:32 GMT+7

Sau tàu Spirit, người “chị em sinh đôi” Opportunity của Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đã hạ cánh an toàn xuống Sao Hỏa hôm cuối tuần và đã gửi những bức ảnh đầu tiên về Trái đất. Những bức ảnh tổng thể 3 chiều chụp bề mặt Hỏa tinh gần nơi tàu đáp với chất lượng tuyệt hảo đã khiến các nhà khoa học vô cùng phấn khích vì chúng có thể là bằng chứng thuyết phục nhất từ trước đến nay rằng đã từng có nước trên hành tinh Đỏ.

Những hình ảnh đầy ấn tượng

Địa điểm mà Opportunity hạ cánh là một bình nguyên rộng lớn và bằng phẳng có tên gọi Meridiani Planum. Sở dĩ khu vực này được chọn là điểm đáp của tàu vì các nhà khoa học tin rằng nó chứa một lượng lớn chất cặn của một khoáng chất kết tinh mang chất sắt gọi là hematie, mà trên Trái đất thông thường được tạo thành với sự hiện diện của nước.

Các lớp đá trong hình mà tàu Opportunity gửi về có chiều dày khoảng 1,27 cm và mỗi lớp đá như vậy thể hiện một sự kiện trong lịch sử địa lý của Sao Hỏa, giúp làm sáng tỏ liệu bề mặt Hỏa tinh có thể được hình thành bởi nước hay không. Các nhà khoa học tin rằng các lớp đá này được hình thành trong một khoảng thời gian khá ngắn ngủi-khoảng chừng từ 1 ngày đến nhiều thiên niên kỷ-nhưng cách đây đến hàng tỉ năm. Chúng xếp chồng lên nhau và có thể là nham thạch chảy ra từ các ngọn núi lửa đã đông cứng lại hoặc các lớp trầm tích được tạo ra bởi nước và gió.

Một số nhà khoa học cho rằng các lớp đá xếp thành tầng chéo nhau cho

Tàu Opportunity hạ cánh xuống Sao Hỏa ngày 25/1 sau gần 7 tháng vượt quãng đường dài 456 triệu km (tàu được phóng lên ngày 7/7/2003). Địa điểm tàu đáp cách nơi Spirit đã đáp cách đó 3 tuần khoảng 10.620 km.  

thấy chúng có nguồn gốc trầm tích, vốn đòi hỏi phải có sự hiện diện của nước. Nếu đây là sự thật thì các lớp đá có thể cung cấp những bằng chứng xác thực mà NASA bấy lâu nay đang tìm kiếm, đó là Sao Hỏa đã từng là một nơi ẩm ướt hơn bây giờ và có khả năng tồn tại sự sống. Những hình ảnh chụp từ quĩ đạo trước đây cũng đã đưa đến giả thiết một lượng lớn nước đã từng chảy trên bề mặt hành tinh Đỏ.

Tuy nhiên, tàu Opportunity sẽ cần phải bò lên những lớp đá và sử dụng các thiết bị khoa học của mình để khảo sát chúng gần hơn nhằm cho kết quả đối với những nghi vấn trên.

Trục trặc kỹ thuật với Opportunity

Gần 1 tuần sau khi hạ cánh xuống Sao Hỏa, Opportunity vẫn trong tình trạng tốt trừ việc bị mất năng lượng 15 watt. Các kỹ sư của NASA cho rằng một máy sưởi trên vai cánh tay robot của tàu đã tự bật lên một cách không cần thiết khi nhiệt độ giảm xuống dù không nhận lệnh làm điều này từ NASA.

Theo thiết kế thì bộ phận sưởi chỉ cần khi cánh tay robot hoạt động. Dù các kỹ sư không tin rằng sự cố kỹ thuật này sẽ nung nóng tàu nhưng hậu quả lâu dài cũng như khi nào nó được sữa chữa hiện vẫn chưa rõ.

Tuy nhiên, ăng-ten của Opportunity, được dùng để liên lạc tốc độ cao trực tiếp với Trái đất, đã được đưa vào vị trí và các nhà khoa học có kế hoạch nhấc tàu ra khỏi lớp đệm bao bọc chống va đập và “duỗi” các bánh xe trước của nó ra. Theo NASA thì Opportunity cần ít nhất 1 tuần nữa trước khi sẵn sàng lăn bánh trên bề mặt Sao Hỏa để thực thi nhiệm vụ khảo sát của mình.

Spirit, “chị em” của Opportunity, chỉ lăn bánh 12 ngày sau khi hạ cánh. Hiện Spirit đang “hồi phục sức khỏe” sau khi bị “ốm” khiến nó phải tạm gác lại công việc khoa học của mình. Các kỹ sư NASA đặt ra nhiều khả năng khiến Spirit bị “bệnh” ở bộ nhớ máy tính trên tàu, trong đó có thể do quá tải các file dữ liệu, được nhét vào bộ nhớ vi tính trong hành trình 8 tháng đến Sao Hỏa của tàu.

Hiện các nhà khoa học đang hết sức cẩn trọng khi vận hành Opportunity và để tránh các trục trặc tương tự, họ đã xoá bớt các file dữ liệu được tạo thành gần đây nhưng không cần thiết khỏi bộ nhớ trên tàu.

Xuân Anh

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.