Ra trước vành móng ngựa ngày 27-9 là 95 bị cáo, gồm hai cựu thị trưởng, một cựu giám đốc quy hoạch, 15 ủy viên hội đồng thành phố cùng hàng chục doanh nhân hàng đầu của thành phố miền nam Tây Ban Nha Marbella (thuộc tỉnh Malaga). Một phiên tòa xét xử tội tham nhũng đô thị hóa lớn nhất trong lịch sử nước này.
Phòng xét xử của tòa án thành phố Malaga, thủ phủ tỉnh Malaga, được mở rộng gấp đôi để chứa đủ 95 bị cáo. Trong ngày đầu phiên tòa hôm 27-9, phòng xử án chật cứng người, hàng trăm người tụ tập bên ngoài tòa nhà để theo dõi vụ án gây chấn động Tây Ban Nha. Hơn 300 nhà báo đã có mặt để đưa tin.
|
Tham nhũng nghiêm trọng Theo các số liệu chính thức, từ năm 2004-2009, qua các vụ tham nhũng cảnh sát Tây Ban Nha đã bắt giữ gần 1.000 quan chức và cá nhân, tịch thu tiền cùng hàng hóa trị giá hơn 3 tỉ euro (4 tỉ USD). Trong báo cáo năm 2010, Hội đồng châu u xác định nạn tham nhũng, đặc biệt ở cấp độ địa phương, là một “vấn đề nghiêm trọng” đối với Tây Ban Nha. |
“Đổi tiền lấy giấy phép xây dựng”
Marbella là một thành phố du lịch xinh đẹp, cổ kính bên bờ Địa Trung Hải, thu hút rất nhiều ngôi sao Hollywood và các nhân vật quyền quý từ thế giới Ả Rập. Tuy nhiên, do luật quy hoạch bị bóp méo vì tham nhũng, chính quyền cấp giấy phép xây dựng vô tội vạ nên chỉ trong vài năm thành phố đã bị bêtông hóa nghiêm trọng, trở nên lộn xộn, xấu xí. Nhiều mảng xanh quý giá của thành phố đã bị phá hủy. Hơn 18.000 căn nhà xây dựng trái phép “được” chính quyền làm ngơ.
Theo các công tố viên Malaga, giữa các quan chức thành phố và doanh nhân đã hình thành một đường dây “đổi tiền lấy giấy phép xây dựng”, và đường dây này đã vận hành trơn tru qua các cuộc họp thường kỳ của Hội đồng thành phố.
Từ năm 2005, thông tin về vụ bê bối này đã ầm ĩ khắp nước, nhưng mãi đến tháng 3-2006 chính quyền tỉnh Malaga mới có thể nhảy vào cuộc: bắt giữ các quan chức và doanh nhân tham nhũng, khám xét văn phòng Hội đồng thành phố, thu giữ nhiều bằng chứng.
Lần đầu tiên trong lịch sử Tây Ban Nha dân chủ, một hội đồng thành phố bị truất phế. Các nhà điều tra phát hiện ngân sách 2,4 tỉ euro (3,27 tỉ USD) của thành phố đã hoàn toàn trống rỗng, cộng thêm món nợ 512 triệu euro (698 triệu USD).
“Quan lớn”
Cầm đầu đường dây này là “ông trùm” Juan Antonia Roca, cựu giám đốc quy hoạch, người được mệnh danh là “quan lớn”. Mọi doanh nhân xây dựng có máu mặt ở Marbella đều phải đến gõ cửa Roca mới có được một giấy phép xây dựng, còn Roca đều đặn đưa phong bì cho thị trưởng cùng các ủy viên Hội đồng thành phố để có con dấu cho các giấy phép này.
Theo các công tố viên Malaga, từ năm 2002-2006 Roca đã nhận 33 triệu euro (45 triệu USD) tiền hối lộ của các doanh nhân xây dựng. Cứ đến mỗi cuộc họp Hội đồng thành phố, Roca lại đút phong bì vào túi từng ủy viên, lãnh đạo lực lượng cảnh sát thành phố Rafael del Pozo, và hai đời thị trưởng Munoz và Yague. Thường mỗi phong bì như thế là 6.000 euro (8.200 USD).
Cựu phó thị trưởng Isabel Garcia cũng vớ bẫm, bởi năm 2006 khi khám xét căn biệt thự sang trọng của ông ta, cảnh sát phát hiện một két sắt chứa 400.000 euro (545.000 USD). Tổng cộng, Roca đã hối lộ các quan chức thành phố 5 triệu euro (6,82 triệu USD), trong đó cựu thị trưởng Yague lĩnh phần lớn nhất 1,8 triệu euro (2,5 triệu USD).
Bản thân Roca còn bị cáo buộc đã bòn rút hơn 200 triệu euro (273 triệu USD) từ công quỹ thành phố. Chỉ trong hơn 10 năm giữ chức giám đốc quy hoạch, Roca đã vun vén được khối tài sản khồng lồ 245 triệu euro (334 triệu USD).
“Roca kiểm soát hoàn toàn Hội đồng thành phố, các thị trưởng và ủy viên chỉ là tay chân của ông ta - thẩm phán địa phương Miguel Angel Torres khẳng định - Tất cả doanh nhân xây dựng đều tìm đến ông ta và mọi yêu cầu của họ đều được thỏa mãn. Nhờ đó, từ một quan chức bình thường ông ta đã trở nên giàu sụ”.
| Từ vụ án Marbella, cảnh sát Malaga mở rộng điều tra thêm 30 vụ án con, trong đó có vụ ca sĩ nổi tiếng Tây Ban Nha Isabel Pantojia, bạn gái cũ của cựu thị trưởng Munoz, rửa tiền cho người tình.
Nhà quý tộc người Đức Alexandra Gragin von Bismark cùng cựu chủ tịch câu lạc bộ bóng đá Sevilla Jose Maria Gonzalez cũng hầu tòa vì tội rửa tiền cho Roca và các quan chức Marbella. Các công tố viên cho biết Roca và các quan chức đã xây dựng một mạng lưới 70 công ty để rửa tiền tham nhũng thông qua việc mua các trang trại, khách sạn, biệt thự... |
Roca đã rửa tiền bằng cách mua nhiều biệt thự sang trọng và khách sạn ở Malaga, một du thuyền, một máy bay cá nhân, một trực thăng, và một bộ sưu tập các tác phẩm nghệ thuật quý giá, trong đó có cả các danh tác của Picasso.
509 năm tù cùng tiền phạt 5,4 tỉ USD
Các công tố viên Malaga yêu cầu áp án tù giam tổng cộng 509 năm đối với tất cả bị cáo về các tội danh: tham nhũng, ăn hối lộ, sử dụng công quỹ sai mục đích, rửa tiền, trốn thuế... Các bị cáo cũng sẽ đối mặt với số tiền phạt kỷ lục: 4 tỉ euro (5,45 tỉ USD). Trong đó, ông Roca có thể sẽ phải ngồi tù 30 năm, cựu thị trưởng Yague 20 năm, cựu thị trưởng Munoz 10 năm, và cựu phó thị trưởng Garcia 12 năm.
Tuy nhiên, ba quan chức dính líu đến vụ án đã kịp thời cao chạy xa bay: cựu phó thị trưởng Carlos Fernández đã kịp bay sang Argentina, và theo nhiều nguồn tin có thể đã sang Tunisia hoặc Chile; cựu ủy viên hội đồng thành phố Francisco Javier Lendínez nhiều khả năng đang ung dung ở Bồ Đào Nha hoặc Morocco; José Manuel Llorca Rodríguez, một trong những chuyên gia rửa tiền của Roca, hiện không ai biết ở đâu.
Trước đây, chính quyền Marbella có tiếng là trong sạch. Nhưng tất cả đã thay đổi khi chính trị gia - doanh nhân Jesus Gil, người từng là chủ tịch câu lạc bộ bóng đá Atletico Madrid, lên giữ chức thị trưởng hồi năm 1991 và cầm quyền suốt 11 năm.
Truyền thông Tây Ban Nha đánh giá Gil chính là kẻ đã làm hủ hóa chính quyền Marbella và nuốt trọn một phần lớn ngân sách của thành phố. Trước khi qua đời năm 2004, Gil đã phải đối mặt với vô số án tham nhũng. Roca chính là cánh tay phải của Gil khi ông ta còn nắm quyền. Chưa kể các cáo trạng mới, hiện Roca đã phải lãnh án tù 6 năm vì tội tham nhũng từ thời Gil.
Theo Tuổi Trẻ
Bình luận (0)