Đề xuất kiểm toán nợ nước ngoài của các tập đoàn

30/10/2011 23:56 GMT+7

Bên hành lang phiên họp Quốc hội (QH), Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách (TCNS) Đinh Văn Nhã (ảnh) cho biết đang có những lo ngại về hiệu quả sử dụng vốn vay nước ngoài của các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) lớn.


Kiểm toán vay nợ nước ngoài ở các tập đoàn lớn là cần thiết - Ảnh: Nguyên Phương

Ông Đinh Văn Nhã đánh giá, 5 - 7 năm trở lại đây, các khoản nợ vay được sử dụng hiệu quả hơn. “Cái hay là vay về rồi cho vay lại, tức là thương mại hóa khoản nợ để giảm khoản trả nợ từ ngân sách. Trước đây sử dụng vốn vay thì không như vậy, mình cứ quẳng vào những lĩnh vực mà không biết có thu hồi được không, ví như mía đường chẳng hạn”, ông Nhã nói.

Vì sao báo cáo thẩm tra của Ủy ban TCNS qua nhiều kỳ họp QH luôn kiên trì đề nghị Chính phủ phải xây dựng một hệ thống tiêu chí về nợ công để trình QH, thưa ông?


Ông Đinh Văn Nhã - Ảnh: CTV

Cái đấy đã quy định trong luật Quản lý nợ công, hằng năm Chính phủ phải báo cáo tổng vay nợ trên GDP bao nhiêu, trả nợ hằng năm so với ngân sách là bao nhiêu, rồi trả nợ năm sau so với tổng kim ngạch xuất khẩu là bao nhiêu... Luật quy định như vậy nhưng Chính phủ báo cáo còn đại khái, chưa có một tiêu chí rõ ràng để đánh giá. Hy vọng điều đó sẽ được khắc phục khi có Chiến lược quản lý nợ công. Hiện Bộ trưởng Tài Chính cho biết đang trình Chính phủ chiến lược này, Ủy ban TCNS chưa được tiếp cận.

Ông nói nợ công bây giờ đã được sử dụng hiệu quả hơn, vậy có con số cụ thể nào để định lượng cho nhận định này?

Cái đó phải xem vào từng dự án cụ thể, không nói chung chung được. Ngân sách nhà nước cân đối trả nợ mỗi năm khoảng 12%. Trả được nợ là quản lý nợ có hiệu quả. Nhưng sử dụng hiệu quả hay không thì phải biết việc thu hồi nợ thế nào, có những doanh nghiệp nào không trả được nợ...

Ủy ban TCNS có giám sát được vấn đề sử dụng nợ như ông vừa nói không?

Mình không có điều kiện làm cụ thể như vậy. Chỉ có thể làm được khi thực hiện một chương trình giám sát về nợ công quy mô. Chúng tôi đang dự định sang năm làm nhưng khả năng chưa thể làm được ngay. Nợ ODA của Chính phủ vay thì cách quản lý hiện nay không vấn đề gì, nhưng lo là DNNN vay nước ngoài, có những khoản Chính phủ bảo lãnh nhưng có khoản thuộc thẩm quyền của chủ tịch HĐQT bảo lãnh cho doanh nghiệp trực thuộc vay cũng không ít.

Vấn đề này Chủ nhiệm Ủy ban TCNS Phùng Quốc Hiển cũng đã từng cảnh báo khi trả lời phỏng vấn tại một cuộc họp của ủy ban vào năm ngoái nhưng từ đó đến nay tình hình có đáng lo ngại hơn không, thưa ông?

Vấn đề là hiện nay chưa có một cơ quan nào tập trung đi sâu kiểm tra giám sát được. Chúng tôi đang đề nghị sang năm Kiểm toán Nhà nước làm chương trình kiểm toán vay nợ nước ngoài của DNNN, trước hết sẽ khoanh lại ở các tập đoàn, tổng công ty lớn, xem lâu nay người ta vay về sử dụng như thế nào.

Vậy kiểm toán đã đồng ý đưa vào kế hoạch chưa?

Họ nói sẽ nghiên cứu, nhưng cũng sẽ không thể làm được hết các tập đoàn, tổng công ty mà trước mắt sẽ kiểm toán một số.

Tại sao Ủy ban TCNS không đưa nội dung đó vào kế hoạch giám sát năm sau?

Do chúng tôi muốn chú trọng giám sát một chủ đề khác một chút, đó là giám sát quỹ ngoài ngân sách, phục vụ cho việc sửa luật Ngân sách sắp tới, nhằm đảm bảo tất cả các khoản thu chi thuộc ngân sách nhà nước phải được quản lý đầy đủ.

Phải dồn vốn cho ngân sách trung ương

QH đang bàn cơ cấu lại đầu tư công, trọng tâm đầu tư công là chi ngân sách nhà nước cho đầu tư phát triển. Phải cơ cấu lại căn bản cơ cấu chi ngân sách trung ương (NST.Ư). Hiện nay NST.Ư ví như có 100 đồng để chi đầu tư phát triển thì đã dành 67 đồng chi hỗ trợ cho các địa phương, trung ương chỉ còn lại 33 đồng để đầu tư cho các công trình trọng điểm quốc gia, cho nên bản thân các công trình trọng điểm quốc gia cũng được bố trí vốn rất nhỏ giọt, đôi khi nhiều công trình trọng điểm do khan hiếm nguồn vốn mà phải kéo dài hơn các công trình, dự án khác thuộc thẩm quyền các bộ, ngành, địa phương quản lý. Cho nên vấn đề rất quan trọng sắp tới là phải đảo ngược lại cơ cấu này, tức là 5 năm tới, trung ương phải nắm trên 60% vốn đầu tư của NST.Ư hằng năm để tăng cường đầu tư các công trình trọng điểm quốc gia và vẫn tiếp tục dành gần 40% để hỗ trợ cho các tỉnh khó khăn về cơ sở hạ tầng. Đồng thời, dành nguồn vốn lớn để sau này làm các công trình hạ tầng công - tư kết hợp, nếu không làm được như vậy thì tắc nghẽn giao thông vẫn cứ tồn tại.

Muốn thay đổi như vậy đòi hỏi thay đổi cả quan điểm của lãnh đạo Đảng, QH, Chính phủ với đồng thuận cao của lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương. Nếu không thay đổi được thì bài toán NST.Ư phải chỉ đạo trong điều tiết, nhất là đầu tư phát triển, rất khó vì hiện nay nguồn lực của NST.Ư phân tán.

(Phó chủ nhiệm Ủy ban TCNS Đinh Văn Nhã)

Bảo Cầm (ghi)

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.