Bí mật trong tay

15/10/2009 14:37 GMT+7

(TNTT>) Đằng sau thành công của các thương hiệu như KFC, Coca-Cola... là những câu chuyện thú vị về các cặp đôi nắm giữ bí mật kinh doanh tồn tại bao nhiêu năm nay.

Chúng chẳng phải là những huyền thoại bí ẩn tồn tại từ xa xưa chưa được giải mã như đĩa bay, tam giác Bermuda hay quái vật hồ Lochness. Loại bùn trét banh bóng chày, công thức nước ngọt Coca-Cola và hương liệu tẩm gà rán KFC là những bí mật hiện đại,  mà chìa khóa chỉ nằm trong tay từng cặp nhân vật còn sống.  

Chất bùn kỳ diệu

Giải bóng chày Major League Baseball của Mỹ sẽ khó tồn tại và phát triển nếu thiếu một thứ thoạt nghe ai cũng phải phì cười: chất bùn đặc biệt đựng trong hộp nhỏ mang tên Blackburn Rubbing Mud, giá bán 24 USD. Chính thứ sình sền sệt này đã biến dòng họ phát hiện ra nó thành tỷ phú. Còn địa điểm nơi có bùn đang là một trong những bí mật còn sót lại của hành tinh. Trái banh bóng chày mới toanh trong hộp sẽ rất trơn, không cầu thủ nào có thể kiểm soát chúng dễ dàng trong các thao tác ném, chuyền, chụp. Giới thể thao môn này đã tốn bao công sức để tìm cho ra chất liệu có thể làm banh bớt trơn. Trước những năm 1930 họ đã từng thử đủ loại, từ nhựa thuốc lá, xi đánh giày cho đến mùn bồ hóng… Tất cả đều vô hiệu. Thế rồi ngày nọ Lena Blackburne, huấn luyện viên bóng chày tay ngang, trong khi đi dạo gần nhà ở New Jersey bỗng  phát hiện loại bùn lạ. Blackburne mang một mẩu về, thử trét lên banh, thấy hiệu quả. Eureka! Bài toán hóc búa của thế giới bóng chày đã được giải.  

Từ năm 1938, bùn trét banh Blackburn là sản phẩm độc quyền của giải bóng chày nhà nghề Mỹ. Đã từng có lúc giải này nhờ nhóm chuyên gia phân chất chế tạo loại bùn nhân tạo tương tự, nhưng bất thành. Mảnh đất chứa chất bùn kỳ dị được dòng tộc Lena Blackburne canh giữ trong tuyệt mật ngay từ những năm 1930, dù người ta nghe loáng thoáng nó nằm đâu đó tại ngã ba sông Delaware gần Palmyra, New Jersey. Blackburne và cổ đông chính, John Jaas là hai cái tên nắm giữ tọa độ địa điểm bí mật ấy suốt 5 thập niên. Mỗi năm chỉ hai người đến đó đem về 227 kg bùn để cung cấp cho giải. Khi Blackburne qua đời vì một cơn trụy tim, Haas đưa chàng rể   Burns Bintliff theo. Haas rồi cũng mất. Bintliff lại đi cùng cậu con trai Jim khai thác bùn. Bất ngờ Jim tử nạn. Thế là hiện nay hai nhân vật biết bùn Blackburn nằm đâu chỉ còn Bintliff và vợ.

Tiến sĩ John Pemberton
tạo ra bí mật Coca-Cola

Burns Bintliff và
hộp chứa chất bùn đặc biệt

Huyền thoại về công thức của Coca-Cola

Coca-Cola là tập đoàn nước giải khát số 1 thế giới hiện nay, điều ấy không cần bàn cãi. Bất chấp cạnh tranh, hãng nước ngọt này vẫn cứ thống trị thị trường tiêu thụ dù không thiếu thương hiệu bắt chước công thức sản xuất. Thứ dung dịch ngọt này bao gồm 4 nguyên liệu: nước sủi tăm, xi-rô bắp chứa lượng đường cao, chất caffeine và phẩm nâu. Nhưng chính liều lượng phối hợp, nhiệt độ trung hòa của từng thành phần giữa chúng trong mỗi lon do tiến sĩ John Pemberton sáng chế lại là thứ công thức tối mật chưa đối thủ nào tìm ra. Họ cứ làm “nhái” để lẹt đẹt ăn theo, chấm mút chút đỉnh thị phần.

Do quyết giữ bí mật bằng được công thức của mình mà năm 1970 Coca-Cola đành cắn răng rút khỏi Ấn Độ, hy sinh thị phần béo bở đông dân thứ nhì thế giới, chỉ vì chính quyền sở tại dùng luật ép hãng phải cung cấp công thức. Cũng vì cố bảo mật tối đa mới đẻ ra chuyện điều khoản trong ly dị ở nội bộ tập đoàn. Khi một người thừa kế hãng chấm dứt cuộc hôn nhân, bản “di chúc” của vợ dành cho con cái phải được công ty thông qua, đề phòng trong đó tiết lộ dữ liệu về công thức. Bí mật này suốt bao năm nay chỉ có từng cặp giám đốc điều hành còn sống được biết. Bản gốc được cất giữ an toàn tuyệt đối trong két sắt ngân hàng SunTrust ở Atlanta.

Để có đồng minh trung thành 100%, Coca-Cola dành 48,3 triệu cổ phiếu cho SunTrust và nhận người của nhà băng này tham gia hội đồng quản trị. Ngoài ra, còn có những biện pháp an toàn bổ sung nghe khá lô-gic, như hai nhân vật nắm chìa khóa ấy không được đi cùng chuyến bay, hoặc hơi thần bí, như không ai trong số họ được phép xem công thức mà …không có tượng Chúa hay thánh giá trước mặt. Dư luận từng dấy lên lời xầm xì đó là kiểu tung hỏa mù của Coca-Cola mà thôi. Người ta biện luận, Coca-Cola chiết xuất hương vị từ cây coca, loài thực vật có xuất xứ cùng chỗ với cocaine. Vì liên quan đến mối nguy khai thác và vận chuyển ma túy vào Mỹ nên Coca-Cola là công ty duy nhất được chính quyền cho phép thực hiện phi vụ nhạy cảm này. Nên giả dụ có ai lấy được công thức chưa chắc đã đủ nguyên liệu coca để sản xuất đại trà.

11 hương liệu kỳ bí của KFC

Năm 1936, dù chưa từng đi lính nhưng Harland Sanders cũng được trao tước Đại tá danh dự bang Kentucky vì có công đưa thương hiệu gà rán KFC ra toàn thế giới. Cũng từ những ngày Harland phục vụ món gà đặc biệt này ở trạm xăng dầu của gia đình tại North Corbin, Kentucky cho khách qua đường, một bí mật nữa đã xuất hiện trên hành tinh.

Cũng giống như Coca-Cola, công thức tẩm 11 loại hương liệu thảo mộc và gia vị ướp làm nên một món gà KFC đặc trưng bao nhiêu năm nay cũng chỉ có hai giám đốc điều hành của tập đoàn thay phiên nhau nắm giữ cho đến cuối đời. Còn công tác bảo mật? Nó nằm trong đại bản doanh KFC ở Louisville, Kentucky. Muốn thâm nhập chí ít tay đạo chích cũng phải là cỡ Tom Cruise trong Nhiệm vụ bất khả thi. Thử tưởng tượng xem: tường và trần căn phòng mật bằng gạch dày 61cm, có hệ thống camera và thiết bị phát hiện bằng cảm ứng siêu hiện đại. 24 giờ trên 7 ngày nhân viên có vũ trang túc trực canh giữ mà phiên đổi ca chỉ diễn ra trong 30 giây. Lọt vào được phải sẵn hai người. Vì mỗi người cần chìa khóa và mật mã riêng để cùng mở két. Còn két sắt thì chẳng bao giờ nằm một chỗ cố định. Chưa hết, nếu có ai không thèm đánh cắp công thức mà chỉ cố rình “sao chép” công đoạn pha chế sẽ thấy nản lòng. Một nửa nguyên liệu trộn một nơi, nửa kia tạo hỗn hợp tại địa điểm khác, còn vị trí kết hợp khâu cuối cùng lại là một chốn thứ ba lạ hoắc!

An Nhiên
(Theo Le Monde.fr)

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.