Những ngành học nào đang 'nóng' trong mùa tuyển sinh năm nay?

Chương trình được phát trực tuyến tại các nền tảng: website thanhnien.vn, Facebook.com/thanhnien, kênh của Báo Thanh Niên trên YouTube và TikTok.

https://www.youtube.com/watch?v=N5r1VgMMyXk

Trong vài năm gần đây, nhiều ngành học mang tính xu hướng đã được tuyển sinh tại các trường ĐH. Đó là những ngành nào, cách thức tuyển sinh các ngành này ra sao?

Nhiều trường đã công bố kết quả xét tuyển sớm đợt 1 dựa vào học bạ THPT. Qua thống kê của các trường, một số ngành được thí sinh quan tâm lựa chọn nhiều. Vậy những ngành nào đang "nóng" của mùa tuyển sinh năm nay, số lượng thí sinh đăng ký xét tuyển và điểm chuẩn các ngành ra sao? Thông tin được chia sẻ trong chương trình tư vấn trực tuyến.

Cũng trong chương trình, đại diện các trường ĐH sẽ thông tin về nhu cầu nhân lực, xu hướng tuyển dụng, phương thức tuyển sinh, tỷ lệ chọi, chương trình học... của các ngành được xem là xu hướng hiện nay. Qua đó giúp quý phụ huynh và thí sinh có thêm thông tin trong lựa chọn ngành nghề tương lai.

ĐÀO NGỌC THẠCH

Thế nào là ngành "nóng"?

LÊ THANH HẢI

Tiến sĩ Võ Thanh Hải, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Duy Tân, cho hay cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 khiến những ngành nóng ra đời như: trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, thương mại điện tử... Theo đánh giá của Bộ GD-ĐT, những ngành nóng đến 2030 thuộc lĩnh vực an toàn thông tin, truyền thông đa phương tiện, khoa học máy tính, khoa học sức khỏe. Đến năm 2030, Việt Nam hướng đến mục tiêu có ít nhất 19 bác sĩ, 3 dược sĩ/10.000 người dân, so với tỷ lệ hiện nay là 12,5 bác sĩ/10.000 người dân. Riêng ngành điều dưỡng rất thiếu nhân lực. Sự khát nhân lực khiến cho một ngành trở nên nóng. Đến 2030, tại TP.HCM, nhóm ngành kỹ thuật công nghiệp chiếm tỷ lệ 35% tài chính ngân hàng 33%. Như vậy, ngành nóng là gắn liền xu thế và có cơ hội việc làm cao. Năm nay, chuyên ngành thiết kế vi mạch bán dẫn cũng đang rất nóng.

Theo tiến sĩ Võ Thanh Hải, tỷ lệ chọi ở ngành nóng vẫn cao do số lượng thí sinh nộp vào nhiều dẫn đến điểm chuẩn cao. Khối ngành kinh doanh và quản lý không nóng thời điểm hiện tại nhưng là khối ngành phổ biến và nhu cầu tuyển dụng cao nên thí sinh vẫn tập trung nộp hồ sơ nhiều. Tại Trường ĐH Duy Tân, một số ngành mới gắn xu hướng có tỷ lệ thí sinh nộp vào nhiều là khối ngành sức khỏe, máy tính và công nghệ thông tin, logistics và quản lý chuỗi cung ứng và khoa học dữ liệu cũng vậy... Điểm chuẩn của những ngành này cao hơn các ngành khác.

PGS-TS Nguyễn Văn Thụy, Trưởng phòng Tuyển sinh và truyền thông Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM, lưu ý ngành nóng là có sức hấp dẫn xuất phát từ nhu cầu lao động, đánh giá xu hướng trung hạn. Dữ liệu Bộ GD-ĐT cho thấy khối kinh tế trong năm 2023 chiếm 24% số lượng thí sinh tham gia và hầu hết doanh nghiệp đều quan tâm tới khối ngành này. Thí sinh cần xem xét xu hướng của từng trường, từng ngành dựa trên năng lực, đam mê của bản thân. Hầu hết trường ĐH khi mở ngành mới đều dựa trên nhu cầu đào tạo nhu cầu nhân lực của thị trường và xu hướng biến động của thị trường. Như vậy, giữa ngành nóng và ngành mới có sự liên kết với nhau.

PGS-TS Nguyễn Văn Thụy khuyên thí sinh phân tích vị trí công việc trong tương lai, từ đó xem xét ngành học nào đáp ứng vị trí công việc đó. Các bạn nên tạo lợi thế dài hạn, xây dựng chiến lược để xác định vị trí công việc, từ đó chọn ngành phù hợp. Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM có 12 ngành thuộc khối kinh tế kinh doanh tài chính ngân hàng độ "hot" luôn ổn định và khối công nghệ thông tin, trong đó đi sâu vào ứng dụng công nghệ trong mảng kinh doanh tài chính... Những nhóm ngành này vẫn luôn có sức hấp dẫn và sức nóng đối với thị trường lao động. Năm 2023, hầu hết 12 ngành đều có điểm chuẩn từ 24-25 điểm với phương thức xét điểm thi THPT.

Thạc sĩ Phạm Doãn Nguyên, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế-Tài chính TP.HCM, cho hay những ngành có số lượng thí sinh theo nhiều chưa hẳn đã phù hợp với các bạn. Theo thạc sĩ Nguyên, học ngành nóng nhưng nếu bạn không tạo ra giá trị hành nghề thì cũng không có cơ hội việc làm và thu nhập cao. Nếu học nghiêm túc, bài bản, tập trung và tạo được giá trị hành nghề thì các bạn sẽ luôn được doanh nghiệp săn đón.

Thạc sĩ Phạm Doãn Nguyên thông tin, trường tuyển 36 ngành với 4 phương thức: kết quả THPT, điểm thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia TP.HCM và xét học bạ. Trong đó, có các nhóm ngành thế mạnh là kinh tế, tài chính và quản trị như quản trị kinh doanh, marketing, tài chính ngân hàng... Bên cạnh đó, số hồ sơ nộp vào những nhóm ngành ứng dụng công nghệ năm nay tăng hơn 30% so với 2023. Các nhóm ngành này gồm: công nghệ thông tin, công nghệ tài chính, khoa học dữ liệu, thương mại điện tử, kinh tế số...

Còn thạc sĩ Trường Quang Trị, Phó phòng Công tác sinh viên Trường ĐH Nguyễn Tất Thành, chia sẻ: “Học ngành theo xu hướng, hot thì rõ ràng sẽ có nhiều cơ hội việc làm và mức lương hấp dẫn. Tuy nhiên, thí sinh lựa chọn ngành hot sẽ phải đối mặt tính cạnh tranh cao do nhiều người học. Và đã là xu hướng thì sẽ có sự thay đổi”. Vì thế, thí sinh phải căn cứ vào năng lực của bản thân chứ không nên chọn ngành theo đám đông, theo trào lưu. Các bạn phải yêu thích một ngành thì mới không chán nản, không từ bỏ. Sinh viên tốt nghiệp có việc làm hay không và thu nhập cao hay thấp phụ thuộc vào chính bản thân người học.

Theo thạc sĩ Trương Quang Trị, Trường ĐH Nguyễn Tất Thành có 52 ngành, những nhóm ngành được quan tâm là kinh tế, sức khỏe. Ngành quan hệ công chúng, truyền thông đa phương tiện cũng được nhiều thí sinh lựa chọn. Năm 2024, trường xét tuyển 4 phương thức: xét điểm thi tốt nghiệp THPT, xét điểm học bạ, điểm thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia Hà Nội và TP.HCM, xét tuyển thẳng. Sinh viên được đến doanh nghiệp tham quan kiến tập thực tập và có cơ hội thực tập có lương ở nước ngoài.

Các yếu tố chọn ngành 

Bạn đọc đặt câu hỏi: “Em thấy có những ngành năm nào cũng nhiều thí sinh nộp hồ sơ như: tài chính ngân hàng, quản trị kinh doanh, marketing, ngôn ngữ Anh, công nghệ thông tin... Vì sao độ 'hot' của những ngành này lại kéo dài vậy? Em khá yêu thích các hoạt động bảo vệ môi trường. Em có nên chọn một ngành không 'hot' như công nghệ kỹ thuật môi trường hay không?”.

Theo tiến sĩ Võ Thanh Hải, các khối ngành kinh doanh quản lý năm nào cũng thu hút nhiều thí sinh nộp hồ sơ do tất cả doanh nghiệp đều có vị trí việc làm cho sinh viên tốt nghiệp khối ngành này. Bên cạnh đó, nhóm ngành này học dễ hơn, không khó như ngành kỹ thuật hay sức khỏe. Theo số liệu thống kê của Bộ GD-ĐT, trong 24 lĩnh vực thì nhóm ngành môi trường chỉ có 0,9% thí sinh nhập học (tức chưa đến 5.000 sinh viên trên tổng số hơn 500.000 sinh viên). Do đó, cơ hội việc làm sẽ rất cao và năm 2021, 96% sinh viên tốt nghiệp có việc làm ngay.

Độc giả đặt vấn đề: “Nếu em đăng ký xét tuyển ngành kinh doanh quốc tế của Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM thì nên học chương trình đại trà, chất lượng cao hay song bằng để có cơ hội việc làm tốt hơn? Điểm chuẩn của 3 chương trình này có khác nhau hay không?”. PGS-TS Nguyễn Văn Thụy giải đáp, Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM có 4 chương trình đào tạo: Tiếng Anh bán phần, chính quy chuẩn, song bằng và chương trình do đối tác cấp bằng. Kinh doanh quốc tế là một ngành mới, được thành lập từ chuyên ngành kinh tế quốc tế, được đào tạo ở chương trình chính quy chuẩn và tiếng Anh bán phần. Cơ hội nghề nghiệp đều rất cao. Thí sinh có thể sử dụng học bạ, kết quả thi V-SAT hoặc điểm thi tốt nghiệp THPT để xét tuyển.