Hàng chục ngàn thủ thuật chữa trị bệnh tim, tuyến tiền liệt và nhiều bệnh khác đã được tiến hành bởi robot, và các chuyên gia dự đoán máy móc sẽ được sử dụng để xâm nhập sâu hơn vào các cơ thể bệnh trong những năm tới.
Tại một phòng thí nghiệm phía sau Bảo tàng khoa học London (Anh), các nhà nghiên cứu đang chế tạo một thế hệ công cụ công nghệ cao mới có thể đưa hoạt động phẫu thuật xâm phạm tối thiểu đến cấp độ tiên tiến hơn. Triển vọng các cánh tay robot thăm dò bên trong bụng có thể gây hoảng sợ nhưng tính chính xác của nó đồng nghĩa với việc ít chấn thương hơn, hồi phục nhanh hơn, ở lại bệnh viện ít ngày hơn và tổn thương mô giảm đi. Đối với những người phải phẫu thuật tuyến tiền liệt, thuộc nhóm cần phẫu thuật bằng robot nhất, họ ít bị rủi ro mất “bản lĩnh đàn ông” hơn.
Chuyên gia phẫu thuật Ara Darzi, Giám đốc Trung tâm phẫu thuật robot Hamlyn thuộc Đại học Hoàng gia London, cho biết ông hy vọng có thể trình bày cho các bệnh nhân thấy rõ lợi ích của việc phẫu thuật bằng robot qua thí nghiệm của mình. Ngồi tại bàn điều khiển và nhìn vào một màn hình nổi, Darzi có thể “chỉ huy” những chiếc kìm đa khớp của robot bên trong cơ thể một bệnh nhân bằng cách sử dụng hàng loạt cần điều khiển và thiết bị kiểm soát bằng chân trong khi tiến hành phẫu thuật túi mật, ung thư... Những robot này có thể tối tân, nhưng chúng chỉ mới là bước khởi đầu. “Có nhiều việc phải làm nhằm cải thiện đáng kể khả năng của bác sĩ phẫu thuật”, ông Darzi nói.
Một ý tưởng có thể sớm trở thành hiện thực là một thiết bị sử dụng ánh mắt của bác sĩ phẫu thuật để điều khiển các công cụ thông qua việc lần theo ánh sáng phát ra từ mắt của người sử dụng, làm cho việc phẫu thuật trở nên đơn giản hơn và ít xâm phạm hơn. Những kết quả tích cực của hệ thống theo dõi ánh mắt đã được giới thiệu tại Hội nghị quốc tế về robot và các hệ thống thông minh ở Pháp hồi tháng 9. Hệ thống phẫu thuật và camera “I-snake”, vốn sẽ chấm dứt thao tác rạch, đến nay đã tiến một bước xa hơn. Nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Hoàng gia London hy vọng hệ thống này, vốn chỉ xâm nhập cơ thể qua đường miệng và trực tràng, sẽ sẵn sàng cho việc thử nghiệm sau hơn 3 năm nữa. Các nhà nghiên cứu cũng đang phát triển một phần mềm có thể sử dụng dữ liệu của các lần scan trước đó của bệnh nhân để giúp các bác sĩ phẫu thuật hình dung các khối u và các cấu trúc khác bên dưới mô sống.
Một khả năng khác là ổn định hình ảnh của các cơ quan nội tạng đang chuyển động, chẳng hạn như quả tim đang đập, bằng cách tạo ra các công cụ robot chuyển động tương thích với cơ thể bệnh nhân. Ông Guang-Zhong Yang, cũng thuộc Trung tâm phẫu thuật robot Hamlyn, nói rằng hiện tại robot chỉ được sử dụng trong những phẫu thuật đơn giản. Nhưng trong tương lai, theo ông, chúng có thể “làm nhiệm vụ” trong những cuộc phẫu thuật phức tạp hơn, chẳng hạn như phẫu thuật tim đang đập.
Hồi tháng 5 năm nay, các chuyên gia thuộc Đại học Calgary (Canada) đã sử dụng một robot gọi là neuroArm để tách bỏ một khối u trên não một cô gái 21 tuổi. Hãng Intuitive Surgical (Mỹ) hiện là “căn cứ” của hơn 1.030 robot da Vinci tại các bệnh viện trên khắp thế giới, có khả năng phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt, cắt tử cung, phẫu thuật van tim...
Trùng Quang (Theo Reuters)
Bình luận (0)