Thỏa thuận không đồng nghĩa với việc New Zealand quay lại liên minh quân sự ANZUS, được thành lập năm 1951 giữa Mỹ, New Zealand và Úc, nhưng không còn cản trở nước này tham gia các hoạt động quân sự trong khuôn khổ và dưới danh nghĩa của ANZUS.
Lại là đồng minh nhưng không dứt khoát phải tham gia liên minh - có thể hiểu khái quát cốt lõi của thỏa thuận nói trên như vậy. Năm 1985, Chính phủ New Zealand cấm tất cả tàu thuyền chạy bằng năng lượng hạt nhân và mang vũ khí hạt nhân cập bến các hải cảng nước này. Vì thế, Mỹ ngưng hợp tác quân sự với New Zealand và nước này chỉ còn là thành viên trên danh nghĩa của ANZUS.
Bây giờ, mục tiêu của Mỹ không phải là khôi phục ANZUS như trước mà là có được đồng minh và đối tác chiến lược. Nhu cầu hiện tại của Washington là có nhiều đồng minh và đối tác trên lĩnh vực chính trị quân sự và an ninh ở khu vực. Vì thế Washington mới không còn để ý đến việc Wellington vẫn chưa cho phép tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân hoặc mang vũ khí hạt nhân cập bến.
New Zealand vừa không muốn thay đổi chính sách trên vừa muốn có chất lượng mới trong quan hệ với Mỹ. Những thách thức mới đối với 2 nước ở khu vực to lớn và nhạy cảm chẳng khác gì thách thức về ý thức hệ thời ANZUS mới ra đời. Nó buộc cả hai phải cùng nhau đi tới mức độ và chất lượng hợp tác chiến lược mới này.
Thảo Nguyên
Bình luận (0)