Đẫm máu ở Napoli

Hành quyết kiểu mafia

Ngày đầu tiên của tháng 11, một vụ giết người đậm phong cách mafia đã được tiến hành giữa thanh thiên bạch nhật, ngay trên đường phố Napoli vào giờ cao điểm. Nạn nhân là hai người đàn ông ngoài 30 tuổi. Màn giết người diễn ra rùng rợn chẳng khác gì phim hành động của Mỹ. Trong khi hai nạn nhân đang đi mô tô len lỏi giữa lòng đường phố tấp nập thì đám sát thủ xuất hiện. Nhận ra mối nguy trước mặt, hai người này rồ ga chạy nhanh, hòng thoát khỏi họng súng đen ngòm của kẻ thù nhưng đã quá muộn. Đám sát thủ nhanh chóng áp sát mục tiêu và xả súng tới tấp. Một nạn nhân đổ xuống sau khi dính gần chục phát đạn phía sau đầu. Nạn nhân thứ hai trườn dưới lòng đường, miệng không ngớt kêu cứu. Đáp lại tiếng kêu của ông ta là một loạt súng chát chúa.

Màn bắn giết trên diễn ra ngay trước khu văn phòng của lực lượng Cảnh sát kinh tế Napoli. Thế nhưng, đám sát thủ vẫn đủ thời gian để biến vào dòng người xe cuồn cuộn. Trước đó vài giờ là một vụ giết người tương tự tại vùng ngoại ô phía bắc Napoli. Một người đàn ông 36 tuổi đã bị bắn chết ngay trong tiệm internet của mình.

Ngày thứ hai của tháng 11, người dân Napoli lại chứng kiến thêm một vụ thanh toán nữa. Nạn nhân là một người đàn ông 34 tuổi, bị tấn công trong khu phố cổ. Màn bắn giết cũng "đậm chất điện ảnh" như những vụ trong ngày hôm trước. Đám sát thủ rượt nạn nhân chạy trong khu phố quanh co. Khi tiếp cận mục tiêu, chúng bắn tới tấp và chỉ chịu rút lui khi cảnh sát sắp xuất hiện.

Trên đây chỉ là hai trong rất nhiều vụ thanh toán kiểu mafia tại Napoli thời gian gần đây. Theo Bộ Nội vụ Ý, có đến 12 vụ giết người giữa lòng thành phố này trong 10 ngày qua. Đó là một con số đáng kinh hoàng đối với bất kỳ nơi nào, kể cả Napoli, nơi được coi là thánh địa của mafia.

Những màn giết chóc ngay giữa ban ngày đã gieo không khí sợ hãi lên khắp thành phố lớn nhất miền nam nước Ý. "Tôi đã sống tại Napoli suốt 40 năm nhưng chưa bao giờ thấy không khí căng như thế. Giờ đây, mỗi khi ra đường, tôi luôn cảm thấy lo sợ", bà Tonia Valvano, một người làm nghề bán hàng tại Napoli, thổ lộ. Nhiều người thậm chí còn không dám ra ngoài một mình vì không lường hết được nguy cơ. Cách đây chưa lâu, một du khách Canada đã dính đạn lạc khi đang dạo trên quảng trường ở trung tâm thành phố.

Bắt giữ một trùm mafia tại Napoli. Ảnh: Reuters

Chiến tranh mafia

Đó là cuộc chiến tranh giữa các băng đảng mafia tại Napoli. Một người không rành lắm về thế giới ngầm cũng có thể liên tưởng tới điều này. Tội phạm có tổ chức đã hình thành tại đây từ hơn 200 năm qua. Trong quá khứ, nhiều cuộc chiến tranh đẫm máu đã xảy ra giữa các băng đảng thù địch. Dữ dội nhất là vào những năm 80 của thế kỷ trước, khi các cuộc chiến tranh trong thế giới ngầm khiến ít nhất 700 người thiệt mạng. Vào năm 2004, có chừng 130 người chết trong các vụ bắn giết tại Napoli. Ở thành phố này, người ta dễ dàng gặp cảnh một sát thủ giương súng bắn thực khách ngay giữa nhà hàng hoặc một xác người bị nát đầu trong nhà vệ sinh.

Đó là hình ảnh man rợ của cuộc chiến giữa các băng đảng mafia, thế giới tội phạm mà người Napoli gọi là Camorra. Hầu hết các vụ thanh toán đều liên quan đến sự đối nghịch giữa các băng đảng ở vùng ngoại ô Scampia và Secondigliano. Chúng thanh toán lẫn nhau để giành lãnh địa bán ma túy, nơi mà thị trường chất trắng có giá trị lên tới 16 tỉ euro.

Cuộc chiến chủ yếu liên quan đến ma túy, sau đó mới đến các nguyên do khác như tranh giành quyền bảo kê một vũ trường, bãi đậu xe hoặc nhà thổ. Trong nhiều năm qua, thế giới tội phạm Camorra đã hoạt động âm thầm nhưng rất ác liệt giữa lòng Napoli. Theo thời gian, mafia cũng thay hình đổi dạng, bí ẩn hơn, khó lường hơn và tàn bạo hơn bao giờ hết. Vào những năm 80, thông thường dân giang hồ Napoli quy tụ dưới trướng của hai ông trùm lớn. Khi mâu thuẫn phát sinh, hai ông trùm thường thẳng tay sát phạt nhau. Chiến tranh ngày trước rất ác liệt, rất đẫm máu nhưng dễ dàng bị chặn đứng. Ngày nay, thành phố Napoli có hàng chục ông trùm lớn nhỏ. Các cuộc chiến "song phương", "đa phương" liên tục xảy ra. Cách thức hoạt động của giới tội phạm cũng manh mún, khó lường.

Vì là cuộc chiến giữa các băng đảng mafia nên nhiều nạn nhân cũng là thành viên có máu mặt trong thế giới ngầm. Nếu người này không chết thì có lẽ anh ta cũng tìm đến một ai đó để đòi mạng. Vụ giết 2 người cùng lúc ở đầu bài viết này là một ví dụ. Một băng đảng tội phạm đã quyết lấy máu đối thủ để tế cho ông trùm của mình, người bị giết trước đó vài ngày. Đó là bản chất của cuộc chiến. Tuy nhiên, ngoài việc trừ khử đối thủ, Camorra còn sát hại người đại diện công lý, nhà báo và cả dân lành.

Phóng viên Roberto Saviano của Báo L'Espresso đã nhận được hàng tá thư và cuộc điện thoại dọa giết sau khi viết loạt bài điều tra về Camorra. Tình hình nghiêm trọng đến mức cảnh sát đã điều một trung đội đến bảo vệ ông, hình ảnh như trong thời chiến vậy.

Khám nghiệm hiện trường sau một vụ thanh toán. Ảnh: AP

Sự bất lực của công lý

Trong đêm tối, một đoàn xe cảnh sát lặng lẽ rời trung tâm Napoli và tiến về vùng ngoại ô Scampia. Không hú còi, không nháy đèn, đoàn xe lao nhanh đến bao vây một tòa nhà cao tầng. Thế nhưng, khi đột nhập vào nơi được cho là hang ổ của Camorra, cảnh sát chẳng thu được gì. "Tụi nó biến hết rồi!", viên chỉ huy cuộc truy quét hét lên, "Hãy lục tung tất cả, không trừ một xó nào". Hơn 50 cảnh sát được trang bị tới tận kẽ răng ập vào, xới tung tất cả nhưng vô vọng. Các gia đình Camorra có hệ thống báo động từ xa quá hoàn hảo, bao gồm người và máy quay phim tự động, đã phát hiện ra cảnh sát khi họ còn ở cách một quãng xa.

Đó là một trong những màn tấn công điển hình của lực lượng chống tội phạm Napoli. Tòa chung cư mà họ nhằm tới là một hang ổ thực sự. Tại đây, cứ 10 gia đình thì có đến 8 hộ quan hệ với Camorra. Mỗi tuần, lượng ma túy rót vào đây tương đương khoảng 200.000 USD. Đó mới chỉ là một trong hàng trăm tòa chung cư tại Napoli. Không riêng gì trong các khu chung cư, Camorra có mặt ở khắp mọi nơi, thậm chí cả trong văn phòng cảnh sát. Cuộc chiến chống tội phạm tại Napoli nói riêng và trên toàn nước Ý nói chung cam go là vì thế.

Vào năm 2004, cảnh sát bắt giữ tới 12.000 người tại Napoli. Con số này vào năm ngoái cũng gần đến 10.000 người. Năm nay, khoảng 5.000 nghi phạm nữa sa lưới. Bộ trưởng Nội vụ Giuliano Amato cho biết: "Chúng tôi sẽ mở nhiều chiến dịch để bọn tội phạm không còn đất sống. Napoli chứ không phải miền Viễn Tây của Mỹ. Ở Viễn Tây, họ chẳng bắt một ai cả".

Các chiến dịch được triển khai liên tục, hàng chục ngàn người đã bị bắt, nhưng tình hình an ninh vẫn chẳng khá hơn, nếu không muốn nói là tệ đi trông thấy. Số lượng các phòng giam có hạn. Sau một thời gian tạm giữ và xét xử, nhà chức trách Ý lại ân xá cho hàng loạt người để giảm tải cho hệ thống nhà tù. Tình hình an ninh trở lại như cũ. Năm ngoái, có tới 140 vụ bắn giết và 130.000 vụ phạm tội tại Napoli. Theo thống kê thì cứ trung bình 48 giờ lại có một người bị giết. Con số đó đủ làm bất cứ người bình thường nào cũng phải choáng váng.

Đầu tháng này, Thủ tướng Romano Prodi tuyên bố sẽ phát động chiến dịch tiễu trừ tội phạm trên phạm vi toàn quốc. Bộ trưởng Nội vụ Giuliano Amato cam kết sẽ điều thêm 1.000 cảnh sát tới Napoli nhằm hỗ trợ lực lượng hiện tại vốn đã có trên 13.000 nhân viên. Chính phủ Ý còn xem xét việc điều quân đội tới đây. Bước đi này khiến người ta liên tưởng tới những cuộc chiến tranh mafia tại Sicilia thuở trước, khi quân đội được huy động để tiêu diệt các tập đoàn tội phạm ở hòn đảo nổi tiếng này.

"Tình hình hiện tại buộc chúng tôi phải đề cập tới khả năng sử dụng quân đội", Bộ trưởng Tư pháp Clemente Mastella cho biết. Tuy nhiên, không nhiều người cho rằng "liệu pháp súng ống" sẽ giúp lập lại an ninh.

Đám tang một nạn nhân của Camorra. Ảnh: AP

Đỗ Hùng